«Η εσωτερική ομορφιά είναι που μετρά παιδί μου, και όχι το έξω. Το έξω γερνά, αλλοιώνετε, η ψυχή είναι που μένει’’.
Εμείς τι ψάχνουμε στ’ αλήθεια; Ή καλύτερα, τι μπορούμε να προσφέρουμε σε μία σχέση; Ας δούμε τι απαντά ο Πάμπος Ευσταθίου, Συστημικός/ΟικογενειακόςΨυχοθεραπευτής-Ψυχολόγος.
Τι θα κρατήσει μια σχέση ζωντανή;
Είναι το «έξω» αρκετό να κρατήσει μία σχέση ζωντανή; Ή το ‘’μέσα’’, η ‘’εσωτερική ομορφιά’’ είναι αυτό που θα δώσει στην σχέση ποιότητα και διάρκεια;
Και όμως, όλα ξεκινούν από το ‘’έξω’’… Στην παρέα, στο club, στην παραλία, οπουδήποτε.. Είναι αυτό το ‘’έξω’’ που διεγείρει τις αισθήσεις μας, εξιτάρει την φαντασία μας, που μας κάνει να θέλουμε να δούμε τον άλλο ξανά και ξανά. Αυτό το ‘έξω’ είναι που μας κάνει να κάνουμε το πρώτο βήμα στο να προσεγγίσουμε τον άλλο. Όπως και να το κάνουμε είναι η πρώτη εντύπωση , το πρώτο που μπορούμε να δούμε στον άλλο. Και αν ισχύει το ίδιο και για τον άλλον, μια καινούρια σχέση ξεκινά.
Αλλά και το ‘μέσα’ μας δεν πάει πίσω. Μια τέτοια εσωτερική ομορφιά, που απορούμε ακόμα και εμείς με τον εαυτό μας…. Αλλά και το άλλο μισό, μας εκπλήσσει για το πόσο όμορφο είναι εσωτερικά, σε σημείο που να μην μπορούμε να πιστέψουμε την καλή μας τύχη , για το πόσο τέλειο άνθρωπο βρήκαμε να μοιραστούμε την ζωή μας..
Μια σχέση, όπου ο άκρατος ενθουσιασμός μας κυριεύει και μας καθοδηγεί. Και να ’σου οι αγκαλιές, να’ σου τα φιλιά, να’ σου τα καρδιοχτύπια. Οι υποσχέσεις δίνουν και παίρνουν, το λεξιλόγιο μας εμπλουτίζετε με λογής λογής ερωτόλογα, κατασκευάζοντας πολλές φορές ακόμα και δικές μας λέξεις..
Το ‘αγαπημένο’ μας τραγούδι δεν σταματά να παίζει, φτάνοντας σε σημείο να ενοχλεί τους άλλους, αλλά ποιος νοιάζετε… Ζούμε τον έρωτά μας και τίποτα δεν μας σταματά…Κάνουμε τα πάντα για το άλλο μας μισό, παραμελώντας και προσπερνώντας αρκετές φορές τα δικά μας ‘θέλω’. Τα δικά μας ‘θέλω’ περνάνε σε δεύτερη μοίρα, και η μόνη μας έγνοια είναι να είναι καλά ο σύντροφός μας. Και όταν αυτό είναι αμοιβαίο, οι πύλες ενός επίγειου παραδείσου έχουν ήδη ανοίξει για εμάς.
Όλα μοιάζουν τόσο όμορφα
Σχεδόν όλα μας φαίνονται τόσο μα τόσο όμορφα, και άλλα τόσο ασήμαντα και μικρά, που δεν φαίνονται ικανά να χαλάσουν την ευτυχία μας. Η μόνη μας ελπίδα είναι αυτό να κρατήσει για πάντα και να μην τελειώσει ποτέ…
Πόσο εφικτό όμως είναι αυτό; Τι μπορεί να πάει στραβά και να χαλάσει κάτι τόσο υπέροχο, τόσο αλάθητο, τόσο δυνατό; Γιατί να μην μπορεί να κρατήσει για πάντα; Γιατί κάποιος να θέλει να το χαλάσει;
Καθώς ο καιρός περνά, ο ενθουσιασμός αρχίζει να χάνετε, και η επιστροφή στην πραγματικότητα τρομάζει. Η πρώτη μας έγνοια ξεκινά να γίνετε ο εαυτός μας, αυτός ο οποίος είχε θαφτεί μέσα στην παραζάλη του ενθουσιασμού και της ανάγκης να κάνουμε τον άλλον να νιώθει καλά. Μη αντέχοντας πλέων να πιεζόμαστε για τον άλλο, αρχίζει ο εαυτός μας να διαμαρτύρεται για τα δικά του ‘θέλω’. Αρχίζει να αναζητά αυτό που ήταν πριν από αυτή την σχέση, πριν να θαφτεί και να παραμεριστεί. Αρχίζουν τα πρώτα καβγαδάκια, οι πρώτες διαφωνίες, και το ‘εσύ’ αρχίζει να γίνετε ‘εγώ’.
Η επιστροφή στην πραγματικότητα
Το ‘’έξω’’ μας αρχίζει να ξεθωριάζει στα μάτια του συντρόφου μας, ή και το αντίστροφο, και το ‘’μέσα’’ αρχίζει να εξωτερικεύεται.
Ξεκινάμε να μπαίνουμε στην διαδικασία ανάλυσης για το ‘τι έκανα για εσένα’ , ‘τι στερήθηκα για εσένα’ ‘ τι έχασα για εσένα’, ξεχνώντας πως κανείς δεν μας ανάγκασε να ‘κάνουμε’ να ‘ στερηθούμε’, να ‘χάσουμε’.. Ξεχνάμε πως όλα αυτά, για τα οποία ίσως παραπονιόμαστε τώρα, δεν τα κάναμε με το ζόρι, αλλά αντιθέτως τα κάναμε με μεγάλη ευχαρίστηση. Αρχίζουμε να ζητάμε χρόνο για τον εαυτό μας από τον άλλο, λες και ο άλλος μας ανάγκασε να του τον δώσουμε. Αρχίζουμε να ζητούμε την ‘παλιά μας ζωή’ από ‘το άλλο μας μισό’, αγνοώντας πως ήταν μια καθαρά δική μας συνειδητή επιλογή για το τι ‘ζωή’ θα ζούμε. Τα όσα κάναμε για τον άλλο με τόση ευκολία, ξαφνικά έγιναν ‘θυσίες’. Εκεί που τίποτα δεν μας ενοχλούσε , αρχίζει να μας ενοχλεί το παραμικρό, ακόμα και κάποια που κάποτε τα βρίσκαμε χαριτωμένα.
Τι να είναι αυτό που μας κάνει άραγε να αλλάζουμε τόσο πολύ τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την σχέση μας; Τι είναι άραγε αυτό που μας ωθεί στον να απομακρυνόμαστε από τον σύντροφό μας, ή ακόμα να τον απομακρύνουμε αυτόν από εμάς; Έγινε κάτι στην πορεία, ή μήπως πάντα ήταν έτσι και απλά δεν τα βλέπαμε; Μήπως περιμέναμε περισσότερα από τον άλλο χωρίς καν να είναι σε θέση να το γνωρίζει; Μήπως δεν υπολογίσαμε σωστά το τι μπορεί ο άλλος να μας προσφέρει; Μήπως εμείς δώσαμε περισσότερα από ότι μπορούσαμε με σκοπό να κερδίσουμε τον άλλο με αποτέλεσμα ο εαυτός μας να μην μπορεί να αντέχει αυτό το συνεχές φορτίο ευθύνης στο να κάνει τον άλλο καλά παραμερίζοντας τα δικά μας ‘θέλω’ ; Ή μήπως δεν υπολογίσαμε σωστά το μέχρι που μπορούμε να φτάσουμε για τον άλλο, τόσο σε ποσότητα, όσο και σε ποιότητα…
Συχνά ακούμε την έκφραση, ‘δεν είμαστε όπως παλιά’, είτε από άλλα ζευγάρια, είτε από το ταίρι μας, αλλά ακόμα και από τον ίδιο μας τον εαυτό, να απευθύνεται στο ταίρι μας.
Τι πραγματικά αναγκάζει όλο και περισσότερα ζευγάρια να καταλήγουν σε αυτό το συμπέρασμα; Στ’ αλήθεια δεν είναι όλα όπως πρώτα ή μήπως το μόνο που άλλαξε είναι τα ‘θέλω’ και ‘μπορώ’ μας; Ή μήπως τα ‘θέλω’ και ‘μπορώ’ μας έμειναν ως είχαν και όντος άλλαξε η συμπεριφορά του συντρόφου μας με βάση τα δικά του ‘θέλω’ και ‘μπορώ’ , τις δικές του αντοχές, κάνοντας μας εμάς να ζητάμε πράγματα που είχαμε και χάσαμε ως ζευγάρι; Μεγαλώνοντας σε μια σχέση, εκτός του ότι η ηλικία μας αλλάζει, και κάποιες προϋπάρχουσες συμπεριφορές αλλάζουν, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο. Η καθημερινή τριβή με τον άλλο, προκαλεί σίγουρα μια φυσική θα την έλεγα φθορά, αφού ως γνωστόν , να τρώμε κάθε μέρα το ίδιο φαγητό, όσο και να μας αρέσει, θα έρθει η στιγμή που θα το βαρεθούμε.
Εύλογα και φυσιολογικά θα διερωτηθεί κάποιος, ‘‘για να μην χαλάσει η σχέση μου πρέπει να μην βλέπω τον άλλο κάθε μέρα’’ ; Καμία απολύτως σχέση. Όπως μπορούμε να προσθέσουμε κάτι στο αγαπημένο μας φαγητό, όπως μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο μαγειρέματος, όπως μπορούμε να φτιάξουμε και κάτι συνοδευτικό, το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και με την σχέση. Κάνοντας την καθημερινότητά μας λίγο πιο αλμυρή, πιο πικάντικη , πιο απλή, πιο πολύπλοκη από κάθε προηγούμενη μέρα, αναλόγως διάθεσης, θα προσδώσει αυτό το κάτι διαφορετικό, κάτι το πιο ενδιαφέρων , που θα κρατήσει ζωντανή μια σχέση.
Υπολογισμοί στις σχέσεις δεν χωράνε. Με τα ‘’ίσως’’ οδηγό και καθοδηγητή δεν πάμε πουθενά. Ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε τι πραγματικά θα ήθελε ο άλλος, πόσο και τι αντέχει, πως θα ήθελε να είναι η ζωή του μετά από κάποια χρόνια και κάποιες καταστάσεις, αν δεν τον ρωτήσουμε, και αν δεν συζητήσουμε μαζί του. Ο διάλογος είναι πολύ σημαντικός για μια υγιή σχέση. Δεν μιλάμε για τον διάλογο του τύπου ‘’τι θα φάμε σήμερα’’ , αλλά για διάλογο εποικοδομητικό, ειλικρινή, και για σοβαρότερες ανησυχίες από το φαγητό.
Κάποτε κάποιος μου είπε, πως η μόνη ίσως στιγμή που υπάρχει απόλυτη ειλικρίνεια σε ένα ζευγάρι, είναι η στιγμή που χωρίζει. Εγώ θα προσθέσω πως είναι και την στιγμή κάποιου καυγά. Και όλα αυτά γιατί δεν υπάρχει ο εποικοδομητικός διάλογος όταν πραγματικά χρειάζεστε. Μέσω του διαλόγου μπορούμε εμείς να μεταφέρουμε στον άλλο τα δικά μας ‘’θέλω’’ και ‘’μπορώ’’, μπορούμε να μάθουμε τα ‘’θέλω’’ και ‘’μπορώ’’ του άλλου, ξεκαθαρίζοντας και προλαβαίνοντας τυχών μελλοντικές παρεξηγήσεις. Ως γνωστό, οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους, και σίγουρα θα θέλαμε ο σύντροφός μας να είναι και φίλος μας. Ένας φίλος που θα είναι δίπλα μας στα εύκολα , αλλά και στα δύσκολα, στις χαρές αλλά και στις λύπες… Ξεκαθαρίζοντας τις θέσεις μας λοιπόν, μπορεί ο άλλος, αλλά και εμείς να προβλέψουμε εκ των προτέρων για το που θα βγει αυτή η σχέση. Σίγουρα τίποτα δεν είναι απόλυτο, καθώς πολλά μπορούν να αλλάξουν στην πορεία, αλλά δεν παύει να είναι μια ένδειξη έστω για το τι θέλουμε, για να ξέρουμε προς τα που να προσανατολιζόμαστε, και το πιο σημαντικό, να ξέρουμε αν θέλουμε και μπορούμε να πάμε προς αυτή την κατεύθυνση. Ο σωστός διάλογος πρέπει να γίνετε με ειλικρίνεια, σκεπτόμενοι το μέλλον και όχι μόνο το παρών.
Τι μας βοηθά
Πολλά άλλα μικρά μικρά μας βοηθούν ούτως ώστε να έχουμε περισσότερες πιθανότητες να είναι επιτυχημένη η σχέση μας.
Εμπιστοσύνη στο ταίρι μας, Σεβασμός στα δικά του ‘’θέλω’’, Υπενθύμιση και Επιβεβαίωση για το πόσο θέλουμε αυτό το άτομο στην ζωή μας, την απαραίτητη Ελευθερία να είναι ο εαυτός του, να μην παίρνουμε τον άλλο ως Δεδομένο, να μην Παραμελούμε τον σύντροφό μας, για τα προβλήματά της σχέσης μας να μιλάμε στον σύντροφό μας και όχι σε τρίτους, να μην Εγκαταλείπουμε τον σύντροφό μας εκεί που πραγματικά μας χρειάζεται, να δείχνουμε Κατανόηση στις δικές του απόψεις και να τον λαμβάνουμε υπ’ όψη. Και ίσως το πιο σημαντικό, να μην σταματάμε ποτέ να εκφράζουμε τα αισθήματά μας απέναντι στον σύντροφό μας. Μια αγκαλιά ποτέ δεν έβλαψε κανένα, ένα χάδι ποτέ δεν πλήγωσε κάποιον, ένα γλυκόλογο βγαλμένο απ’ την ψυχή μας, σίγουρα θα κάνει τον άλλο να χαμογελάσει…. Όλα αυτά τα μικρά , και ίσως ασήμαντα για κάποιους, είναι που θεμελιώνουν μια σχέση.. Πάντα πρέπει να υπάρχει χρόνος για τον σύντροφό μας, γιατί στο τέλος της ημέρας, όσο δύσκολη και να ήταν, αυτό είναι το άτομο που θα μας κάνει να χαλαρώσουμε, να ηρεμήσουμε, που θα μας πάρει αγκαλιά και όλα τα κακώς έχοντα της ημέρας θα διαγραφούν..
Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται απλά στην θεωρία , αλλά λίγος κόπος χρειάζεται στην πράξη. Σίγουρα τίποτα μαγικό δεν υπάρχει να κρατήσει μια σχέση , αν εμείς οι ίδιοι δεν προσπαθήσουμε και δεν πράξουμε σωστά. Και το σωστό είναι το σωστό για τον κάθε ένα μας ξεχωριστά, και όχι ένα γενικό σωστό για όλες τις σχέσεις και όλα τα προβλήματα. Μικρά αλλά και σταθερά βήματα μπορούν να μας οδηγήσουν στην επιτυχία.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ποτέ δεν είναι ντροπή να ζητάμε βοήθεια για κάτι που μας απασχολεί, ειδικά σε τόσο λεπτά ζητήματα όπως είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, από κάποιο ειδικό, που θα έχει μια επιστημονική προσέγγιση του όλου θέματος… Ένας ψυχολόγος είναι πάντα ο καταλληλότερος να μας καθοδηγήσει , μιας και ο κλάδος έχει ασχοληθεί τα μέγιστα με το συγκεκριμένο θέμα, προσεγγίζοντας με κάθε τρόπο, κάθε μορφή ανθρώπινης σχέσης.
Ας δουλέψουμε λοιπόν στο μυαλό μας τις σχέσεις μας, σχέσεις του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος, ας ανακαλύψουμε τι κάναμε και τι δεν κάναμε , πόσο πραγματικά τελικά προσπαθήσαμε, τι πραγματικά θέλουμε, και στο χέρι μας είναι να το κερδίσουμε… Η επιτυχία εξαρτάτε από εμάς, και αν τα βρούμε κάπου σκούρα; Ας μην μας πάρει από κάτω…. Επιστήμονες που να μπορούν να μας βοηθήσουν υπάρχουν…. Εμείς απλά ας συνεχίσουμε να δείχνουμε με κάθε ευκαιρία στον σύντροφό μας, πόσο σημαντικός είναι για εμάς, πόσο καλά μας κάνει να νιώθουμε, και γενικότερα γιατί τον επιλέξαμε να υπάρχει στην ζωή μας…
‘’ Η εσωτερική ομορφιά είναι που μετρά παιδί μου, και όχι το έξω. Το έξω γέρνα, αλλοιώνετε, η ψυχή είναι που μένει’’.
Ας κάνουμε το ‘’μέσα’’ μας, το ίδιο όμορφο με το ‘’έξω’’, και ας το διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού..
Πάμπος Ευσταθίου
BSc Psychology
Systemic/Family Psychotherapist (trainee)
Cert. BRIEF Solution Focused Therapy
Διαβάστε επίσης
Κυπριακός Σύνδεσμος Οικογενειακού Προγραμματισμού: Ζητά δωρεάν αμβλώσεις – Ανήλικη πήγε στα Κατεχόμενα για έκτρωση
Ο Άντυ Παναγιώτου έγινε δότης μυελού και χαρίζει ζωή
