Πρόκειται για έναν από τους πλέον αγαπημένους συγγραφείς παιδικών βιβλίων στον κόσμο. Είναι ο δημιουργός -μεταξύ άλλων- της πολυαγαπημένης «Ματίλντα», «Μάγισσες» και «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας» που μεταφέρθηκαν και με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο.
Τα βιβλία του έχουν πουλήσει περισσότερα από 300 εκατομμύρια αντίτυπα και έχουν μεταφραστεί σε 63 γλώσσες και αναμφισβήτητα ο Ρόαλντ Νταλ ανήκει στη σφαίρα του λογοτεχνικού θρύλου.
Ωστόσο, ο συγγραφέας θεωρείται εδώ και καιρό αμφιλεγόμενος και το 2020 ο διαχειριστής των δικαιωμάτων του ζήτησε επίσημα συγγνώμη για τα αντισημιτικά σχόλια που έκανε κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Όπως προέκυψε, οι τρέχουσες εκδόσεις των βιβλίων του, που εκδίδονται από τον εκδοτικό οίκο Puffin, διαθέτουν την ακόλουθη διατύπωση στο κάτω μέρος της σελίδας με τα πνευματικά δικαιώματα: «Οι λέξεις έχουν σημασία. Οι υπέροχες λέξεις του Ρόαλντ Νταλ μπορούν να σας μεταφέρουν σε διαφορετικούς κόσμους και να σας συστήσουν τους πιο θαυμάσιους χαρακτήρες. Αυτό το βιβλίο γράφτηκε πριν από πολλά χρόνια και γι’ αυτό επανεξετάζουμε τακτικά τη γλώσσα για να διασφαλίσουμε ότι μπορεί να συνεχίσει να απολαμβάνεται από όλους σήμερα».
Ποιες αλλαγές έγιναν στα βιβλία
Οι αναθεωρήσεις αυτές έχουν εκπονηθεί από μία οργάνωσης που ονομάζεται Inclusive Minds, η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως «μια συλλογικότητα ανθρώπων που είναι παθιασμένοι με την ένταξη, τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την προσβασιμότητα στην παιδική λογοτεχνία και έχουν δεσμευτεί να αλλάξουν το πρόσωπο των παιδικών βιβλίων».
Σε ρεπορτάζ της βρετανικής Daily Telegraph αποκαλύφθηκε, ότι βρήκε εκατοντάδες αλλαγές σε πολλά παιδικά βιβλία του συγγραφέα. Η προσεκτική ανάλυση των δημοσιογράφων της αποκάλυψε, ότι η γλώσσα που αφορούσε το φύλο, τη φυλή, το βάρος, την ψυχική υγεία και τη βία είχε κοπεί ή ξαναγραφτεί.
Αυτό περιελάμβανε την αφαίρεση λέξεων όπως «χοντρός και «άσχημος» καθώς και περιγραφές που χρησιμοποιούσαν τα χρώματα μαύρο και άσπρο.
Οι δημοσιογράφοι που εργάστηκαν για το κομμάτι βρήκαν 59 αλλαγές μόνο στις «Μάγισσες», ενώ εκατοντάδες άλλες ανακαλύφθηκαν σε άλλα δημοφιλή βιβλία του Νταλ, όπως τα «Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας» και «Ματίλντα».
Ειδικότερα, ο Augustus Gloop, ο αχόρταγος ανταγωνιστής του Τσάρλι στο βιβλίο “Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας”, το οποίο εκδόθηκε αρχικά το 1964, δεν είναι πλέον “πάρα πολύ χοντρός”, απλώς “τεράστιος”.
Στη νέα έκδοση των Μαγισσών, ένα υπερφυσικό θηλυκό που παριστάνει μια συνηθισμένη γυναίκα μπορεί να εργάζεται ως “κορυφαίος επιστήμονας ή να διευθύνει μια επιχείρηση” αντί για “ταμίας σε σούπερ μάρκετ ή να δακτυλογραφεί γράμματα για έναν επιχειρηματία”.
Η λέξη “μαύρο” αφαιρέθηκε από την περιγραφή των τρομερών τρακτέρ στο “The Fabulous Mr Fox” της δεκαετίας του 1970. Οι μηχανές είναι πλέον “δολοφονικά, κτηνώδη τέρατα”.
Σφοδρές αντιδράσεις που μιλούν για λογοκρισία
Ο Ινδο-βρετανός συγγραφέας των «Σατανικών Στίχων», Σαλμάν Ρουσντί μέσω Twitter εξέφρασε την αντίθεσή του στην κίνηση της εκδοτικής Puffin, σε συνεργασία με την διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας του εκλιπόντος συγγραφέα.
«Ο Ρόαλντ Νταλ δεν ήταν άγγελος, αλλά αυτό είναι παράλογη λογοκρισία. Η Puffin Books και η κληρονομιά του Νταλ θα έπρεπε να ντρέπονται» έγραψε ο Ρουσντί στο Twitter.
Roald Dahl was no angel but this is absurd censorship. Puffin Books and the Dahl estate should be ashamed. https://t.co/sdjMfBr7WW
— Salman Rushdie (@SalmanRushdie) February 18, 2023
Ο 75χρονος συγγραφέας είναι κάτι παραπάνω από γνώστης της συζήτησης γύρω από τη λογοκρισία. Μετά την κυκλοφορία του μυθιστορήματός του «Οι Σατανικοί Στίχοι» το 1988, ο τότε Ιρανός ηγέτης Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί εξέδωσε φετφά που ζητούσε τον θάνατό του, ενώ προσφάτως έπεσε θύμα δολοφονικής επίθεσης στη Νέα Υόρκη.
Ακόμα και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ μπήκε τώρα στη διαμάχη για τον Νταλ, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην κίνηση να επικαιροποιηθούν τα βιβλία.
Από την πλευρά της η Roald Dahl Story Company είπε συγκεκριμένα: «Για να συνεχίσουν να απολαμβάνουν όλα τα παιδιά σήμερα τις ιστορίες του Ρόαλντ Νταλ. Όταν εκδίδονται νέες εκδόσεις βιβλίων που γράφτηκαν πριν από χρόνια, δεν είναι ασυνήθιστο να επανεξετάζεται η γλώσσα που χρησιμοποιείται παράλληλα με την ενημέρωση άλλων λεπτομερειών, όπως το εξώφυλλο και η διάταξη των σελίδων ενός βιβλίου. Καθοδηγητική μας αρχή σε όλη τη διάρκεια ήταν να διατηρήσουμε τις ιστορίες, τους χαρακτήρες και το ασεβές και αιχμηρό πνεύμα του πρωτότυπου κειμένου. Οι όποιες αλλαγές έγιναν ήταν μικρές και προσεκτικά μελετημένες».
Ο Φίλιπ Πούλμαν, ο αναγνωρισμένος συγγραφέας της σειράς φαντασίας «His Dark Materials», υιοθέτησε μια διαφορετική προσέγγιση για την είδηση. Αν και δεν εξέφρασε την υποστήριξή του για τις αλλαγές, δήλωσε στη ραδιοφωνική εκπομπή «Today» του BBC Radio 4, ότι τα βιβλία του Νταλ θα πρέπει να αφεθούν να «ξεθωριάσουν».
Τόνισε το γεγονός ότι όποιες αλλαγές και αν γίνουν σήμερα, εκατομμύρια παλαιότερες εκδόσεις κυκλοφορούν σε σχολεία, βιβλιοθήκες, καταστήματα μεταχειρισμένων βιβλίων και αλλού.
Για τα βιβλία του Νταλ, είπε: «Αφήστε τα να ξεθωριάσουν – διαβάστε καλύτερους συγγραφείς».
Διαβάστε επίσης:
Απίθανος χειρουργός κάθεται στο φορείο με παιδιά ασθενείς για να τους φτιάχνει τη διάθεση (video)
Νέο νομοσχέδιο για την αναδοχή παιδιών – Τι αλλάζει και ποια μορφή προστίθεται
