Πολιτισμός και Πανδημία: «Η μη φυσική παρουσία στην Τέχνη, όπως και στην εκπαίδευση δημιουργεί κάτι το ψεύτικο»

Την πανδημία και τις επιπτώσεις της τόσο στον καθένα μας προσωπικά αλλά και στον πολιτισμό ανέπτυξε η συγγραφέας, ψυχολόγος και καθηγήτρια Μαίρη Σταυρινίδου Ευθυμίου, προσθέτοντας πως η πανδημία του κορωνοιού αφήνει έντονα σημάδια στον πολιτισμό και τις τέχνες,αφού όπως εξήγησε, ο πολιτισμός θέλει μια φυσική αλληλεπίδραση.

Σε δηλώσεις της , η κ. Σταυρινίδου στο πλαίσιο επίσκεψη της στην Πάφο, ανέφερε πως όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε μια κατάσταση πρωτόγνωρη όσο και αψυχολόγητη , όταν το κάθε άτομο αντιλαμβάνεται πολύ ή όχι την τρέχουσα επιβολή μέτρων κι απαγορεύσεων , όταν η παράκρουση της μεταδοτικότητας ενός ιού, covid-19 αναστατώνει κι ανατρέπει τις μέχρι τώρα κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές, οικογενειακές , πολιτιστικές, διατραπεζικές και πιο πολύ τις ιατρικές μεθόδους και λειτουργίες μιας συγκροτημένης κοινωνίας, ΤΟΤΕ πολύ πιθανόν να τοποθετείται, με αυτοάμυνα ή κι επιθετικότητα, με αλλοφροσύνη ή επιπολαιότητα, πολλάκις, απέναντι σε όσα βίαια, ασύλληπτα και ακατανόητα σε αυτόν επιβάλλουν αρχές κι οργανισμοί.

Η πανδημία είπε, αλλοίωσε στον μέγιστο βαθμό τις συνήθειες σε όλους τους τομείς της ζωής μας, σημειώνοντας πως αυτές τις διαφοροποιήσεις και αλλοιώσεις προσπαθούμε να τις διαχειριστούμε κατά τον καλύτερο δυνατόν τρόπο όσο πιο εποικοδομητικά, ανώδυνα κι αποτελεσματικά γίνεται. Σίγουρα συνέχισε, η μη φυσική παρουσία του ανθρώπου σε καταστάσεις, παραστάσεις, εργασία, σπουδές, αγοραπωλησίες και τόσα άλλα , δημιουργεί κάτι το εικονικό, το απόμακρο, το ψεύτικο, το ανασφαλές .

Παρά ταύτα εκτίμησε, πως αναμφισβήτητα παρουσιάστηκαν δημιουργικές λύσεις με στόχο την μετάδοση αλλά και διατήρηση της επαφής με πολλές τέχνες και κλάδους του κοινωνικού γίγνεσθαι κι όχι μόνο.

Κίνητρο είπε, “ η ανησυχία απομάκρυνσης από κάθε έννοια του πολιτισμού των ανθρώπων . Η επιθυμία να γίνει ο πολίτης κοινωνός σε πολλές δραστηριότητες , όπως μια θεατρική παράσταση , σπουδές μέσω διαδικτύου, αγορές και πωλήσεις με ανορθόδοξο τρόπο, βρίσκει τον άνθρωπο σε μια τεχνητή επαφή και προσέγγιση, σε μια παράκρουση και σε κάτι λογικά ασύλληπτο” .

Επίσης στον χώρο του πνεύματος τόνισε, ο αναγνώστης δεν έχει την άνεση και την ελευθερία να περιηγηθεί στους ειδικούς χώρους ή να φυλλομετρήσει ένα βιβλίο που του κεντρίζει τη προσοχή τότε έχει μονόδρομη επιλογή μόνων όσων εκτίθενται στο διαδίκτυο. Η ποίηση και η συγγραφή παρατήρησε, δεν μπορούν να παρουσιαστούν ενώπιον των ανθρώπων ώστε να γίνει η απαραίτητη επεξήγηση των γραφομένων.

Πολλοί οι ιντερνετικοί διέξοδοι μετάδοσης και παράδοσης προïόντων στον άνθρωπο. Άλλοτε ευεργετικοί, άλλοτε επιζήμιοι.

Εναγωνίως συμπλήρωσε , οι επιστήμονες ψάχνουν λύσεις ενώ η Τέχνη είναι που απεικονίζει τις πραγματικές δυσκολίες της κρίσης προσθέτοντας πως αυτό είναι ορατό μέσα από τα έργα καλλιτεχνών με προβληματισμούς και τα οποία εκτέθηκαν στο διαδίκτυο.

Όπως ανέφερε, το θέατρο πρέπει να έχει αμεσότητα και αλληλεπίδραση με το ακροατήριο του. Μόνο τότε ο στόχος θα επιτευχθεί , αφού τα μηνύματα ζωής και η ψυχαγωγία θα αποτελούν τη συνταγή για πολιτιστική ανάταση.

Επιπρόσθετα σημείωσε , πως μεγάλη απήχηση έχει κι η προσπάθεια ψηφιοποίησης μέσω νέων τεχνολογιών σε αμέτρητους τομείς του εργασιακού , κοινωνικού και πολιτιστικού βάθρου ζωής. Μια ραγδαία επίδραση της τεχνολογίας ανάγκασε γνώστες και μη της χρήσης του διαδικτύου να συμμορφωθούν και να χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες για να επιλύσουν πολλά θέματα τους.

Στην εκπαίδευση επιστρατεύθηκε η τηλεκπαίδευση , διαδικτυακή εκμάθηση, η οποία φυσικό είναι να μην αντικαθιστά την ζώσα διδασκαλία . Οι δυσκολίες σε όλη τη διαδικασία είναι άνισες, όπως είπε, ενώ οι ανθρώπινες σχέσεις πήραν την απρόσωπη μορφή μέσω της τηλεπικοινωνίας με κάμερα και με όλα τα ηλεκτρονικά μέσα που δίνουν τρόπο επαφής. Οι συγγενικές σχέσεις νοσούν αφού διεκόπησαν οι επαφές μεταξύ τους και η επισκεψιμότητα έγινε μια απαγορευμένη κίνηση συνάντησης και εναγκαλισμού.

Από την άλλη συνέχισε, η μάσκα απέκρυψε την μυϊκή εκδήλωση των εκφράσεων των ανθρωπίνων συναισθημάτων στο πρόσωπο. Όλα αυτά τα ζούμε με μία αναμονή θετικών εξελίξεων. Ίσως σημάδια αυτοπροσδιορισμού του κόσμου και των πολλαπλών και ποικίλων εξαρτημένων εγκεφαλικών υπερβολών μας, συμπλήρωσε.

«Η επίδραση της πανδημίας στη ζωή μου»

Ερωτηθείσα ποια είναι η επίδραση της πανδημίας στην ζωή της, ανέφερε πως δεν εξαιρείται από τις όποιες επιδράσεις της πανδημίας κι οι οποίες, με κάθε παρρησία, ήταν και είναι ολιγότερο βλαβερές απ’ ότι θετικές. Η απομόνωση από εξωτερικές επαφές και διασυνδέσεις συνέχισε, “ μου έδωσε τροφή σκέψεων και προβληματισμών σε υπαρξιακές ανησυχίες. Η μοναξιά και η μη επαφή με συγγενείς και φίλους με οδήγησε στο να γεμίσω εμένα με οτιδήποτε μπορούσε να μου δίνει δύναμη κι αισιοδοξία. Το γράψιμο για μένα λειτουργεί σαν βιταμινούχα απασχόληση”.

Αποφάσισε, με όλα αυτά, όπως είπε, να δικαιώσει την στάση της στο πρώτο της βιβλίο « ΟΡΑΤΟΤΗΣ 2000» στο σημείο εκείνο που αφορά τη δύναμη και την υπομονή συνοδευόμενα από εκείνο το όμορφο συναίσθημα της Αγάπης. Ο ψυχικός βασανισμός που περιγράφεται βρίσκει διέξοδο στην αγάπη προς τον ίδιο τον εαυτό της πρωταγωνίστριας αλλά και προς τους άλλους. Το βιβλίο της ομολόγησε, αγκαλιάστηκε με πολλή αγάπη από τον κόσμο κι αυτό ήταν μια ώθηση για την ίδια να μην αφήσει αυτή την έφεση στη δημιουργική γραφή. Οι παρουσιάσεις του βιβλίου της σε τρεις πόλεις , Αθήνα, Πάφο και Λευκωσία είχαν μεγάλη επιτυχία που οι κριτικές και τα σχόλια που πήρε ήταν ένα βάλσαμο , όπως ομολογεί, στη δύσκολη διαδρομή της ζωής της στο παρελθόν αφού είναι μια βιωματική μυθιστορηματική καταγραφή. Μια καταγραφή που θέλει να προπορευθεί στις ζωές όσων βιώνουν ανάλογες καταστάσεις και να διαχειριστούν δυναμικά όλες τις φάσεις της ζωής τους. Είναι ένα βιβλίο που έγραψε συμπλήρωσε, για να μπορέσει να κάνει ένα κόμπο και να αποσυνδέσει τις άσχημες εμπειρίες του παρελθόντος με το ήρεμο κι απενοχοποιημένο πια παρόν.

Επιπρόσθετα ανέφερε πως της αρέσει πάρα πολύ να γράφει, να καταγράφει και να συνθέτει τις σκέψεις και τις εμπνεύσεις της .

Ορμώμαι είπε, “από θέματα που αναβλύζουν από τη καθημερινή μάχη με όσα η ανθρώπινη ζωή έρχεται αντιμέτωπη. Τον αγώνα επιβίωσης , τον έρωτα, την αγάπη, τα εργασιακά , τις ανθρώπινες σχέσεις και τόσα άλλα. Το γράψιμο για μένα είναι λύτρωση από κάθε εξωγενή επέμβαση που μπορεί να επισκιάσει τον ψυχισμό μου”.

H Mαίρη Σταυρινίδου Ευθυμίου γεννήθηκε στη Λευκωσία αλλά έζησε όλα τα νεανικά της χρόνια στην Πάφο όπου ζει με την οικογένεια της. Αργότερα μετακόμισε στου Ζωγράφου στην Ελλάδα όπου ζει ακόμη. Τον τόπο της ωστόσο τον επισκέπτεται συχνά. Σπούδασε Ελληνική και Αγγλική Φιλολογία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ψυχολογία.

Επί πλέον σήμερα διατηρεί μια συνεργασία με διάφορους εκδοτικούς οίκους και γράφει κριτικές για υπό έκδοση βιβλία. Αυτό, όπως η ίδια ανέφερε, είναι αρκετά πιεστικό αφού θα πρέπει να διαβάζει εκατοντάδες σελίδες του κάθε βιβλίου για να εξάγει μία κριτική. Το διαδίκτυο φυσικά την απασχολεί αρκετά και συνδράμει στην όλη συγγραφή της, όπως αναφέρει.

Ανησυχίες έχει πολλές μέσα σε αυτό τον καιρό της πανδημίας όπου όλα δοκιμάζονται, οι θεσμοί, οι οικονομίες και όλα όσα αφορούν τη ζωή και τον άνθρωπο γενικότερα . Για παράδειγμα , ένα πολύ μεγάλο θέμα που την αναστατώνει, παραδέχτηκε , είναι το Εθνικό μας θέμα. Η αγάπη της για τη πατρίδα της την αναγκάζει πολλές φορές να καταφέρεται εναντίον όσων γενικά θα μπορούσαν να δώσουν και να δρομολογήσουν πιο πολλές δυναμικές αντίστασης και προστασίας των δικαιωμάτων μας.

Η συγγραφέας αυτό τον καιρό βρίσκεται στο μέσον της συγγραφής του δευτέρου βιβλίου της όπου ευελπιστώ να ολοκληρωθεί μέσα σε αυτή τη δύσκολη χρονιά. Είναι καθαρά μυθιστορηματικό όπου όμως ο αναγνώστης θα βρει πολλές μνήμες γεγονότων που συγκλόνισαν την Ελλάδα κι όχι μόνο. Η μέριμνα της, ανέφερε, είναι να προκαλεί τον αναγνώστη να συμμετέχει στην εξέλιξη της ιστορίας με συναίσθημα αλλά και κριτική σκέψη.

Προτείνει και εύχεται δύναμη και αισιοδοξία αφού εξάλλου παρατήρησε, “πρέπει κάποια στιγμή να δικαιώσουμε τον χαρακτηρισμό που μας αποδίδουν . Τολμηροί και δυνατοί. Και ως είδος αλλά κι ως απόγονοι του έθνους μας”, κατέληξε.