Τα συχνά περιστατικά φυγής παιδιών από ιδρύματα παιδικής προστασίας των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) και τα μέτρα αντιμετώπισης τους, απασχόλησαν την Επιτροπή Εργασίας, η οποία συνεδρίασε νωρίτερα, το μεσημέρι της Τρίτης, 6 Οκτωβρίου.
Αυξητική τάση παρουσιάζουν οι περιπτώσεις εξαφανίσεων ανηλίκων από χώρους προσωρινής διαμονής και ιδρύματα παιδικής προστασίας, με τη Βουλή να εξετάζει μέτρα για περιορισμό του φαινομένου.
Διαβάστε επίσης: Μέσα σε 10 χρόνια χρόνια εξαφανίστηκαν 420 παιδιά – Έχουν βρεθεί μόνο 18: Οι αιτίες φυγής
Ενδεικτικά κατά τη δεκαετία 2010-2020, καταγράφηκαν 376 εξαφανίσεις ανηλίκων από χώρους προσωρινής διαμονής, ενώ μόνο κατά το 2020, και παρά τους περιορισμούς κυκλοφορίας που επιβλήθηκαν τους πρώτους μήνες του έτους λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, σημειώθηκαν 54 εξαφανίσεις παιδιών από Στέγες.
Έφυγε από την παιδική στέγη 79 φορές σε ένα έτος
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας που παρουσιάστηκαν κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας έχουν υπό την φροντίδα και κηδεμονία τους 517 ανήλικους, εκ των οποίων οι 214 φιλοξενούνται σε ιδρύματα παιδικής προστασίας, ενώ 272 περιπτώσεις αφορούν ασυνόδευτα παιδιά. Παράλληλα, σε λειτουργία βρίσκονται 14 δομές σε όλη την Κύπρο, πλην της επαρχίας ελεύθερης Αμμοχώστου.
Όπως επεσήμανε εκπρόσωπος του Υπουργείου, είναι κοινώς αποδεκτό ότι τα συγκεκριμένα παιδιά έχουν ιδιαίτερες δυσκολίες. Οι «εξαφανίσεις» τους διαρκούν τις περισσότερες φορές κάποιες ώρες, ενώ ο συντριπτικός αριθμός των στατιστικών αφορά ανηλίκους που επαναλαμβανόμενα φεύγουν από τις Στέγες ή δεν επιστρέφουν μετά την προγραμματισμένη τους έξοδο.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Αστυνομίας, εντός του 2018 ανήλικος έφυγε 79 φορές από τη δομή, ενώ σε άλλες περιπτώσεις παιδιά «εξαφανίστηκαν» 27 και 19 φορές μέσα στον χρόνο. Ωστόσο, από το 2006 19 παιδιά, αιτητές ασύλου, παραμένουν στη λίστα των ελλείποντων προσώπων.
Όσον αφορά τα παιδιά που δεν εντοπίστηκαν ποτέ διευκρίνισε ότι πρόκειται για 19 περιπτώσεις που εξαφανίστηκαν το 2016 και είναι όλα παιδιά αιτητές ασύλου. «Για τα οποία ακολουθούνται άλλες διαδικασίες σε διεθνές επίπεδο».
Διαχρονικό φαινόμενο – Εξαιρετικά ευάλωτα τα παιδιά
Από πλευρά της η εκπρόσωπος των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας είπε πως οι φυγές παιδιών από τις Στέγες είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο.
«Οι διαδικασίες που ακολουθούνται όταν ένα παιδί εξαφανίζεται με την έννοια ότι καθυστερεί να επιστρέψει στην Στέγη από την ώρα που έχει συμφωνηθεί και ενδεχομένως να μην απαντά το κινητό είναι αυτή που έχουμε σε συνεργασία με την Αστυνομία. Αυτή η διαδικασία άμεσης δημοσιοποίησης της φωτογραφίας του παιδιού ακόμα και εάν αυτό απουσιάζει για 4 ώρες λειτουργεί. Ακόμα και εκείνος που θα ήθελε να εκμεταλλευτεί αυτά τα παιδιά θορυβείται. Τα παιδιά πάντα επιστρέφουν», είπε.
Επιπλέον εξήγησε πως οι ΥΚΕ έχουν υπό την φροντίδα/κηδεμονία της 517 παγκύπρια με τα 214 να είναι τοποθετημένα σε Δομές σ΄ όλες τις πόλεις πλην της Αμμοχώστου.
«Τα παιδιά αυτά αντιμετώπισαν περιπτώσεις εγκατάλειψης, παραμέλησης και κακοποίησης. Συχνά και ιδιαίτερα στην εφηβεία τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν προβλήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς, χρήσης ουσιών, βρίσκονται εκτός σχολείου, αρνούνται όρια και συνεργασία με αρχές. Είναι Εξαιρετικά ευάλωτα παιδιά», εξήγησε.
Παιδιά υπό την φροντίδα του κράτους
Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου είπε πως τα παιδιά αυτά είναι πολλαπλά ευάλωτα και μένουν στις Στέγες με σοβαρά τραυματικά βιώματα. Αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου όσον αφορά την συμπροφορά τους.
«Θα πρέπει», πρόσθεσε, « να αντιμετωπίζονται ως παιδιά υπό την φροντίδα όλου του κράτους. Σίγουρα αυτά τα παιδιά έχουν φυγές και το «σκάνε» από τα Ιδρύματα για δικούς τους λόγους. Το ερώτημα είναι ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν τα παιδιά στις φυγές; Τι λείπει από τις Στέγες αυτές ώστε τα παιδιά να θεωρήσουν σαν ένα προσωρινό τους σπίτι; Εδώ είναι που χρειάζεται να υπάρξει μια ολιστική απόφαση. Σε εισήγησή μου αναφέρεται ότι θα πρέπει να βρεθεί τρόπος συνεργασίας όλων των Υπηρεσιών», ανέφερε τέλος.
Στην Επιτροπή καλέστηκαν να απαντήσουν Εκπρόσωποι διάφορων Υπηρεσιών, όπως της Αστυνομίας, των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Παιδείας, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού κα.
Σε ερώτηση γιατί στους αριθμούς υπάρχει μεγάλη αύξηση από το 2018, η εκπρόσωπος της Αστυνομίας είπε πως “το 2018 είχαμε τρεις περιπτώσεις παιδιών με φυγές, ένα όμως παιδί έφυγε από την Στέγη 79 φορές σε ένα χρόνο. Αυτό είναι το ίδιο το παιδί που έδωσε αύξηση στους αριθμούς».
