Η σημερινή γιορτή της Χριστιανοσύνης είναι αφιερωμένη στην έλευση του μικρού Ιησού Χριστού στον Ναό των Ιεροσολύμων και της υποδοχής του από τον πρεσβύτη ιερέα Συμεών.
Εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, μαζί με την ανάμνηση του γεγονότος του καθαρισμού της Παναγίας από τη λοχεία (σαραντισμός).
Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις 12 μεγάλες εορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας («Δωδεκάορτον»). Στον αγγλόφωνο κόσμο είναι γνωστή ως Candlemas.
Η λέξη Υπαπαντή σημαίνει προϋπάντηση.
Στις 2 Φεβρουαρίου έχουν την ονομαστική τους εορτή η Υπαπαντή και αρκετοί που φέρουν τα ονόματα Παναγιώτης, η Μαρία και η Δέσποινα.
Το γεγονός της Υπαπαντής
Το εκκλησιαστικό γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου, που εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς (β΄, 22-38), συνέβη σαράντα ημέρες μετά τη γέννηση του Ιησού. Επειδή, σύμφωνα με το μωσαϊκό νόμο, ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας και μάλιστα αγόρι, έπρεπε να αφιερωθεί στον Θεό και συγχρόνως οι γονείς να προσφέρουν σε Αυτόν μία μικρή θυσία από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια.
Στην αυλή του μεγαλόπρεπου ναού του Σολομώντος πηγαινοέρχεται πολύς κόσμος. Άλλοι παίρνουν προσφορές στο ναό κι άλλοι προσεύχονται. Οι ιερείς απασχολημένοι. Ποιος είναι ο γέροντας που κάθεται στην άκρη της βεράντας; Τι να περιμένει άραγε; Είναι ο Συμεών, ο σεβάσμιος ιερέας. Πολλά χρόνια πριν, ο θεός του’ χε δώσει μια υπόσχεση. Πως δηλαδή πριν πεθάνει θα δει το Χριστό, το Σωτήρα του κόσμου. Θα έχει το μοναδικό προνόμιο να τον υποδεχτεί στο ναό αυτό. Και να! Ξαφνικά κάτι νιώθει.
Κοιτάζει με τα’ αδύνατα μάτια του. Βλέπει ένα ζευγάρι φτωχών ανθρώπων να έρχονται δειλά στο ναό για ν’ αφιερώσουν το μικρό αγόρι τους στο Θεό, όπως ήταν συνήθεια των Εβραίων. Ήταν ο Ιωσήφ και η Μαρία.
Η Μαρία κρατούσε το νεογέννητο Ιησού που ήταν πια σαράντα ημερών. Ο Ιωσήφ κρατούσε ένα ζευγάρι περιστέρια, για θυσία στο ναό.
— Έλα κόρη μου, δώσε μου το παιδί. Θα το οδηγήσω εγώ μπροστά στο ναό. Παίρνει στα γέρικά του χέρια το μικρό Ιησού και τον οδηγεί μπροστά στην πύλη του ναού. Νιώθει να πλημμυρίζει η ψυχή του από χαρά. Συγκινημένος άρχισε να δοξάζει το Θεό:
«Νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη, ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου … Φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ».
Δηλαδή:
«Τώρα, Κύριε, μπορείς να με πάρεις ειρηνικά, όπως μου υποσχέθηκες, διότι είδαν τα μάτια μου το Σωτήρα, που είναι φως για να φανερωθεί στα έθνη και δόξα του λαού σου του Ισραήλ». Κατόπιν στράφηκε προς την Παναγία: «Αυτό εδώ το παιδί θα γίνει αιτία να σωθούν, αλλά και να χαθούν πολλοί από το Ισραήλ. Όσοι θα πιστέψουν σ’ αυτόν θα αναστηθούν, όσοι δεν πιστέψουν θα χαθούν. Τη δική σου όμως καρδιά θα τη διαπεράσει σα μαχαίρι ο πόνος.»
Στο ναό ήταν και η Άννα, μια γριά ογδόντα τεσσάρων χρόνων που ζούσε με νηστείες και προσευχές. Κι αυτή, λοιπόν σαν είδε το Χριστό, άρχισε να μιλά με χαρά σ’ όλους και να λέει πως αυτός θα φέρει τη σωτηρία στους ανθρώπους.
Πώς καθιερώθηκε ο εορτασμός;
Αρχικά, η Υπαπαντή γιορταζόταν στον βυζαντινό κόσμο στις 14 Φεβρουαρίου. Ήταν μία μάλλον μικρή θρησκευτική εορτή, την οποία ανήγαγε σε δεσποτική ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός το 542 και επέβαλε να εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, προκειμένου να ζητήσει τη μεσιτεία του Κυρίου για ένα λοιμό που είχε ενσκήψει στην επικράτειά του. Σήμερα, μόνο η Αρμενική Εκκλησία τιμά την Υπαπαντή στις 14 Φεβρουαρίου, ενώ όσοι Χριστιανοί ακολουθούν τον Ιουλιανό Ημερολόγιο («παλαιοημερολογίτες») γιορτάζουν την Υπαπαντή στις 15 Φεβρουαρίου. Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάζεται η Υπαπαντή του Κυρίου στην Καλαμάτα, όπου πανηγυρίζει ο ομώνυμος Ναός. Οι θρησκευτικές εκδηλώσεις ξεκινούν στις 27 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 9 Φεβρουαρίου.
Την ημέρα της Παναγίας της Παπαντής αργούν οι μυλωνάδες της Κρήτης. Τιμούν την Παναγία τη Μυλιαργούσα, που την έχουν για προστάτιδά τους. Την αργία τηρούν και οι αγρότες για να μην πέσει χαλάζι και καταστρέψει τη βλάστηση. Χαρακτηριστικές και οι μετεωρολογικού περιεχομένου παροιμίες της ημέρας: «Καλοκαιρία της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας» και «Ο,τι καιρό κάνει της Παπαντής, θα τον κάμει σαράντα μέρες».
Απολυτίκιο Υπαπαντής
Χαίρε κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε· εκ σου γαρ ανέτειλεν ο Ήλιος της
δικαιοσύνης, Χριστός ο Θεός ημών, φωτίζων τους εν σκότει. Ευφραίνου και συ
Πρεσβύτα δίκαιε, δεξάμενος εν αγκάλαις, τον ελευθερωτήν των ψυχών ημών,
χαριζόμενον ημίν, και την Ανάστασιν.
Κοντάκιο Υπαπαντής
Ο μήτραν παρθενικήν αγιάσας τω τόκω σου, και χείρας του Συμεών ευλογήσας
ως έπρεπε, προφθάσας και νυν έσωσας ημάς, Χριστέ ο Θεός. Αλλ’ ειρήνευσον
εν πολέμοις το πολίτευμα, και κραταίωσον βασιλείς, ους ηγάπησας, ο μόνος
φιλάνθρωπος.
Διαβάστε επίσης:
Δανάη Θεοφίλου: Λίγο πριν γίνει μαμά μας δείχνει μήνα προς μήνα τη φουσκωμένη της κοιλίτσα! (φωτο)
Αυτό το νέο emoji της Apple έχει διχάσει τους χρήστες – Δείτε ποιο είναι (εικόνα)
Ήρωας 2 ετών εσωσε την οικογένεια που νοσούσε από Covid-19 από βέβαιο θάνατο!
