Ο δημοσιογράφος Λουκάς Χριστοδουλίδης μέσα από τη συνέντευξη που του έδωσε η σκηνοθέτρια και θεατρολόγος Ελένη Αναστασίου μας παρουσιάζει τα οφέλη του θεάτρου στα παιδιά αλλά και πόσο σημαντικό είναι το θέατρο στην παιδεία αλλά και στην εκπαίδευση των μαθητών…
Ποια είναι τα οφέλη του θεάτρου στα παιδιά κυρία Αναστασίου;
«Κατά τη γνώμη μου το θέατρο για τα παιδιά λειτουργεί ως μια μαγική πόρτα προς την ελευθερία, την αυτογνωσία και την ενσυναίσθηση. Είναι ένας εύκολος και δημιουργικός τρόπος τα παιδιά να εκφράσουν όλα όσα νιώθουν. Πολλές φορές σκεφτόμαστε πως το να παρακολουθούν τα παιδιά θεατρικές παραστάσεις δεν είναι παρά άλλη μια ψυχαγωγική δραστηριότητα χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις.
Αν ανατρέξουμε όμως στις πρώτες μικρές μας ανακαλύψεις θα διαπιστώσουμε πως αυτές έγιναν είτε μέσα από παραμύθια είτε από τις πρώτες μας θεατρικές παραστάσεις. Γι’ αυτό για μένα το θέατρο είναι ένας δρόμος προς το φως. Ένα φως που καθησυχάζει τα σκοτάδια μας».
Ο μαγικός μανδύας της αλήθειας
Η θεατρική αγωγή, ακόμη και στην παιδική ηλικία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι διαμορφώνει δυνατούς χαρακτήρες, ανεξάρτητους και κυρίως με ήθος;
«Νομίζω πως θα ήταν ψευδαίσθηση να θεωρήσουμε πως το οτιδήποτε μπορεί να διαμορφώσει με βεβαιότητα άτομα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Και πιθανόν να μην θέλαμε κιόλας. Νομίζω πως θα ήταν πιο σωστό να θέσουμε το ζήτημα στη βάση των επιρροών.
Θέλουμε να μπολιάσουμε τα παιδιά μας με μηνύματα και σκέψεις που θα τους επιτρέψουν να διατυπώνουν ερωτήματα και όχι βεβαιότητες. Η εμπλοκή με το θέατρο σίγουρα τους δίνει αυτή την επιλογή».
To θέατρο αποτελεί τον πραγματικό ή τον φανταστικό κόσμο των παιδιών Kυρία Αναστασίου;
«Το θέατρο είναι ο μαγικός μανδύας της αλήθειας. Ντύνει τις αγωνίες και τις ανάγκες του πραγματικού κόσμου, τοποθετώντας τες σε ένα φανταστικό πλαίσιο. Κάνοντας τα τελευταία χρόνια παραστάσεις για παιδιά ανακάλυψα πως τα παιδιά πίσω από την ασφάλεια μιας «φανταστικής» ιστορίας μπορούν να τοποθετηθούν και να εκφράσουν τις πιο μύχιες σκέψεις τους.
Τους είναι πιο εύκολο να πάρουν θέση για τις πράξεις ενός θεατρικού χαρακτήρα, παρά να μιλήσουν για τον εαυτό τους. Όλοι ψάχνουμε από τα παιδιά μας την αλήθεια, ειδικά σε μια εποχή που τα παιδιά κρύβουν τους φόβους τους πίσω από φωτεινές οθόνες.
Το θέατρο για μένα είναι ένα από τα κλειδιά που χρειαζόμαστε για να ξεκινήσουμε σιγά σιγά να τους αποκωδικοποιούμε, όχι μόνο να γνωρίσουμε εμείς αυτούς αλλά και να γνωρίσουν καλύτερα και οι ίδιοι τους εαυτούς τους».
Αγαθό πολυτελείας;
Μέσα από το θεατρικό παιχνίδι τα παιδιά μαθαίνουν να εκφράζονται; Πόσο σημαντικό θεωρείτε εσείς ως ειδικός είναι το θέατρο στην παιδεία αλλά και στην εκπαίδευση των μαθητών;
«Σε πολλές χώρες στο εξωτερικό οι τέχνες είναι το κυρίαρχο όχημα εκπαίδευσης. Οι τέχνες δεν αντιμετωπίζονται ως μάθημα ελεύθερης επιλογής ούτε ως μάθημα δεύτερης κατηγορίας.
Δυστυχώς στην Κύπρο η κυρίαρχη αντίληψη για τις τέχνες στην εκπαίδευση δεν είναι αυτή που κατά γνώμη μου θα έπρεπε να είναι. Και επίσης είναι αντιστρόφως ανάλογη με την συμμετοχή των παιδιών στις τέχνες στον ελεύθερο τους χρόνο.
Είμαστε μια χώρα όπου η πλειοψηφία των παιδιών στο ελεύθερο τους χρόνο καταπιάνεται σε μεγάλο βαθμό με την μουσική, το θέατρο, τη ζωγραφική κ.ά. Μου προκαλούσε πάντα τεράστια εντύπωση και με προβλημάτιζε το γεγονός. Γιατί το εκπαιδευτικό μας σύστημα, αγνοεί παντελώς τις ανάγκες και την κατεύθυνση που δείχνουν οι προτιμήσεις των παιδιών;
Γιατί οι τέχνες να μετατρέπονται σε αγαθό πολυτελείας; Γιατί να δίνεται σε όσους έχουν τον χρόνο και το χρήμα για να τις αποκτήσουν; Αναρωτιέμαι αν η νίκη του Χαμπή Τσαγγάρη ο οποίος πήρε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς «για τα αξιοσημείωτα επιτεύγματά του σχετικά με την ενίσχυση των συνδέσεων και της κατανόησης μεταξύ των κοινοτήτων και των πολιτισμών στην διακοινοτική Κύπρο μέσω της δουλειάς του με την άυλη κληρονομιά και πιο συγκεκριμένα την χαρακτική», είναι λιγότερο σημαντική.
Πραγματικά σκέφτομαι. Θεωρεί κάποιος πως δεν αξίζει στον Χαμπή Τσαγγάρη και στον κάθε Χαμπή μια θέση στη δημόσια εκπαίδευση; Αλήθεια δεν νιώθουμε πιο φτωχοί χωρίς αυτούς;».
έναν αύριο πιο φωτεινό
Θα ήθελα, για το τέλος, να μας πείτε λίγα λόγια για το κέντρο θεάτρου για παιδιά και νεαρά άτομα Assitej Κύπρου. Ποιος είναι ο στόχος αυτού του κέντρου;
«Κάθε σπουδαίο δημιούργημα γεννιέται από μια μεγάλη ανάγκη. Αυτό νιώθω για τον Assitej Κύπρου και αυτό διαπιστώνω από τις δράσεις και την απήχηση που έχει τα δύο τελευταία χρόνια που λειτουργεί ξανά στην Κύπρο. Οι καλλιτέχνες που ασχολούνται συστηματικά με το θέατρο και τις τέχνες για παιδιά στην Κύπρο είναι πολλοί και είναι τρομερά αφοσιωμένοι και δοσμένοι σ’ αυτό το είδος. Αναγνωρίζουν απόλυτα τα οφέλη για τη ζωή των παιδιών και σαν καλοί στρατιώτες παλεύουν καθημερινά μέσα σε σκηνές, εργαστήρια, σχολεία.
Εργάζονται ακούραστα και πολλές φορές έχουν να αντιμετωπίσουν και την περιφρόνια των φορέων ή ακόμα και του ίδιου του καλλιτεχνικού χώρου. Ο Assitej νιώθω πως ήρθε για να ενώσει όλους αυτούς τους καλλιτέχνες, να αφουγκραστεί τις ανάγκες και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που θα φτιάξουν έναν αύριο πιο φωτεινό.
Αυτά τα δύο χρόνια ο Assitej κατάφερε να δώσει ευκαιρίες και ορατότητα σε καλλιτέχνες αλλά και είδη θεάτρου που απευθύνονταν στα παιδιά και αντίστοιχα να δώσει την ευκαιρία στα ίδια τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με δραστηριότητες που μπορεί να μην είχαν την δυνατότητα να το κάνουν.
Παράλληλα υπήρξε μια έντονη κινητικότητα και εξωστρέφεια με αντίστοιχα κέντρα του εξωτερικού. Φιλοξενήσαμε στην Κύπρο παραστάσεις και εργαστήρια από καταξιωμένους καλλιτέχνες του εξωτερικού και αντίστοιχα ντόπιοι καλλιτέχνες φιλοξενήθηκαν σε άλλες χώρες για μετεκπαίδευση. Στόχος του Κέντρου είναι να συνεχίσει να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ορατότητα, προσφορά, δημιουργία και εξέλιξη».
Διαβάστε επίσης:
Παραδοχή για το αδίκημα της πρόκλησης θανάτου εξ αμελείας, της 10χρονης κόρης της
Πρώτο κρούσμα του Ιού του Δυτικού Νείλου (ΙΔΝ) -για το 2023- στην Κύπρο
