Είναι άραγε η «Αυτοπεποίθηση» θησαυρός πολύτιμος ο οποίος χρήζει αναζήτησης; Ποιος θησαυρός ορίζεται ως άξιος να φυλαχτεί σε ένα… σεντούκι; Για ποιον έχει νόημα η εξερεύνηση και η ανακάλυψή του; Είναι η αυτοπεποίθηση στις μέρες μας δυσεύρετη;
Μπορεί το παιδί σε τέτοιους καιρούς να ανακαλύψει την ταυτότητα και τον εαυτό του; Να ανακαλύψει τι είναι αυτό που τον ορίζει και τον ξεχωρίζει ως άνθρωπο; Να πιστέψει στις ικανότητες του και να είναι ελεύθερο να εκφράσει αυτό που αισθάνεται χωρίς κριτική;
Η αυτοπεποίθηση είναι εξ ορισμού «ο τρόπος που ο καθένας από εμάς αντιλαμβάνεται την εικόνα του». Είναι η αξιολόγηση, είτε ανά επίπεδο δηλαδή «υψηλή ή χαμηλή», ή ενίοτε κατηγοριοποίησή της σε «θετική ή αρνητική», μέσα από την οποία ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται και αξιολογεί τον εαυτό του.
Η Κορνηλία Τσούκκα, Εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος, μάς εξηγεί πώς ένα ενήλικας μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του και παρουσιάζει μια διασκεδαστική δραστηριότητα μέσω της οποίας όλη η οικογένεια θα έρθει πιο κοντά αναπτύσσοντας ταυτόχρονα το αίσθημα της πίστης στον εαυτό.
Πώς το παιδί μπορεί να αντιληφθεί την εικόνα του; Είναι σε θέση από μόνο του να αναγνωρίσει αλλά και να αξιολογήσει την εικόνα για τον εαυτό του;
Τα παιδιά δεν γεννιούνται με αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση είναι κάτι το οποίο χτίζεται σύμφωνα με το περιβάλλον το οποίο είναι εκτεθειμένα τα παιδιά, τα εξωτερικά ερεθίσματα και την άποψη τρίτων. Όλα αυτά αλληλοεπιδρούν επηρεάζοντας τη βούληση και το συναίσθημά τους.
Είναι μια διαδικασία η οποία μαθαίνεται ξεκινώντας από πολύ μικρή ηλικία. Η εικόνα του παιδιού για το ίδιο του τον εαυτό αλλά και η αξιολόγησή της μπορεί να καθοριστεί μέσα από τα μάτια τρίτων… σημαντικών άλλων που έχουν συχνή επαφή και εντοπίζονται στο περιβάλλον ενός παιδιού. Αυτοί μπορεί να είναι οι γονείς, ο δάσκαλος, οι φίλοι, οι παππούδες.
Διαβάστε επίσης: Το ζάρι των στόχων – Η δραστηριότητα που θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση των παιδιών
Ο κάθε ένας προσθέτει το δικό του λιθαράκι, το δικό του μικρό “θησαυρό” ο οποίος καθημερινά μεγαλώνει και γίνεται όλο και πιο πολύτιμος στο «σεντούκι της αυτοπεποίθησης».
Πώς μπορεί ένας σημαντικός ενήλικας στη ζωή ενός παιδιού να το βοηθήσει να αποκτήσει αυτοπεποίθηση;
Πρόκειται για ένα συχνό ερώτημα το οποίο προβληματίζει αρκετούς γονείς και ειδικότερα σε μια δύσκολη χρονική περίοδο όπως αυτή του εγκλεισμού και του περιορισμού λόγω της πανδημίας. Η αυτοπεποίθηση σε ένα παιδί αποτελεί βασικό σημείο αναφοράς στη μετέπειτα ενήλικη ζωή του. Είναι ουσιώδες να γνωρίζουν ότι έχουν τη δική τους θέση στον κόσμο, ότι είναι ξεχωριστά και μοναδικά από τη μικρή τους ηλικία.
Το να μάθει ένα παιδί να εμπιστεύεται και να υπερασπίζεται τον εαυτό του, να δοκιμάζει νέα πράγματα και να έχει πίστη στις ικανότητες του, να μάθει να προσπαθεί ακόμη και αν αποτύχει, αυτό του εξασφαλίζει μια ζωή με σιγουριά να επιχειρεί και να αναπτύσσει δεξιότητες έτσι ώστε να ξεπερνά τις δυσκολίες που προκύπτουν στη ζωή του.
Η χαμηλή αυτοπεποίθηση μπορεί να επηρεάσει ένα παιδί σε σημαντικούς τομείς ανάπτυξης αλλά και λειτουργικότητας σε πολλαπλά πλαίσια, όπως σχολείο, κοινωνικές δραστηριότητες, οικογενειακό περιβάλλον αλλά και να δημιουργήσει προβλήματα όπως συναισθηματικές δυσκολίες, αρνητικά συναισθήματα προς τον εαυτό και άλλους, έντονες εξάρσεις θυμού, ανασφάλεια και άγχος αλλά και δυσκολίες στη συμπεριφορά και κοινωνικοποίηση όπως, απομόνωση, εύκολο στόχο για θυματοποίηση και εκφοβισμό, σχολική άρνηση, μαθησιακές δυσκολίες.
Έρευνες δείχνουν ότι κλειστά, εσωστρεφή παιδιά δεν επιχειρούν εύκολα προκλήσεις ή οτιδήποτε μπορεί να είναι άγνωστο ή δύσκολο για τα ίδια καθώς δεν είναι εξοικειωμένα με αυτό.
Αυτό υποσυνείδητα σε ένα παιδί με χαμηλή αυτοπεποίθηση οδηγεί στην «πεποίθηση» του ότι πολύ πιθανή θα είναι η αποτυχία και έτσι η ανασφάλεια και ο φόβος τα αποτρέπουν από το να ανακαλύψουν αλλά και να αξιοποιήσουν τα φυσικά τους χαρίσματα και τις ικανότητες τους.
Το παιδί που πιστεύει στον εαυτό του είναι ήρεμο και νιώθει ασφάλεια
Το παιδί με αυτοπεποίθηση και γνώση τόσο των ικανοτήτων αλλά και δυσκολιών του είναι ένα παιδί με αυτογνωσία, ήρεμο, αισθάνεται την αποδοχή και την αγάπη για τον εαυτό του μέσα από τα δικά του μάτια αλλά και τα μάτια των άλλων.
Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει τα δικά του φυσικά χαρίσματα, να του παρέχεται η ευκαιρία να είναι ελεύθερο, να επικοινωνεί και χωρίς κριτική ή φόβο να εκφράζει αυτό που αισθάνεται και νιώθει. Να εισακούγεται η άποψη του και να αισθάνεται σημαντικό μέλος στην οικογένεια του.
Πώς κρίνω ότι χρειάζομαι βοήθεια/στήριξη από κάποιο ειδικό
Υπάρχουν στιγμές στη ζωή, που για οποιοδήποτε λόγο τα παιδιά είτε σε μικρότερη ηλικία είτε ακόμη στην προεφηβεία ή εφηβεία παρουσιάζουν συναισθηματικές δυσκολίες ή δυσκολίες συμπεριφοράς, εκδηλώνοντας το με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Να είναι αγχωμένα ή προβληματισμένα για κάτι, να υπάρχει ανεξήγητα μειωμένη μαθησιακή απόδοση, σχολική άρνηση, άγχος, θυμός, δυσκολία προσαρμογής και οριοθέτησης.
Διαβάστε επίσης: «Πώς θα βοηθήσω το παιδί μου να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του;» Η ειδικός απαντά
Όλοι αυτοί οι παράγοντες όταν δεν εντοπιστούν ή εντοπιστούν πολύ αργά, μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα αυτοπεποίθησης και συνύπαρξη πολλών άλλων αλληλένδετων προβλημάτων τα οποία θα προκαλέσουν με τη σειρά τους προβλήματα στην ποιότητα και λειτουργικότητα ζωής του παιδιού.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όταν αντιληφθούμε πως το παιδί χρειάζεται βοήθεια, να είμαστε παρόντες και να προσφέρουμε ότι είναι δυνατό για να το στηρίξουμε.
Κάποιες φορές η παρέμβαση ενός ειδικού, μέσα από μια βραχύχρονη θεραπευτική διαδικασία με το παιδί μας ή ακόμη και συμβουλευτική στήριξη των γονέων από ένα ειδικό ψυχολόγο, όπως σχολικό/εκπαιδευτικό ψυχολόγο για τη σωστή αντιμετώπιση του παιδιού τους μπορεί να αποβεί πολύ σημαντική για την κατάλληλη διαχείριση του προβλήματος που αντιμετωπίζει το παιδί μας αλλά και στήριξη για να αναπτύξει θετική αυτοπεποίθηση για τον εαυτό του.
Το Σεντούκι της Αυτοπεποίθησης
Φτιάχνουμε το «Σεντούκι της Αυτοπεποίθησης» μαζί με το παιδί. Mια δραστηριότητα για όλη την οικογένεια, η οποία θα ενισχύσει την πίστη στον εαυτό του.
Το καθοδηγούμε μέσα από ερωτήματα και συζήτηση να εξερευνήσει και να εντοπίσει τα δικά του χαρακτηριστικά τα οποία το κάνουν ξεχωριστό και μοναδικό.
Δραστηριότητα για τα Χριστούγεννα
Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι ιδανική για μια ανασκόπηση στη χρονιά που μας πέρασε, στο τι μας δίδαξε και μας έμαθε, τι ανακαλύψαμε για τον εαυτό μας.
Καταγράψετε μέσα σε μικρά σημειώματα, κάνετε μια ζωγραφιά ή χρησιμοποιήστε ένα μικρό δικό σας θησαυρό που θα έχει το δικό του νόημα για εσάς και κλείστε το στο σεντούκι της αυτοπεποίθησης. Μπορείτε ακόμη να το κρεμάσετε και ως στολίδι στο Χριστουγεννιάτικο Δέντρο!
Κορνηλία Τσούκκα, Εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος
Στοιχεία Επικοινωνίας:
Kornilia.psychologist@gmail.com
99106256, Λευκωσία
