Όλοι οι γονείς έχουν στην άκρη της γλώσσας τους τις φράσεις «θέλουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας» ή «κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε».
Μερικές φορές οι ίδιοι οι γονείς πράγματι προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο για τα παιδιά τους. Αυτό, ωστόσο, δεν φτάνει για να προστατεύεις τα παιδιά σου απλά ή να τους δίνεις την ψυχική και συναισθηματική φροντίδα που χρειάζονται. Και δυστυχώς, δεν είναι λίγοι οι γονείς που πέφτουν στην παγίδα των τοξικών συνηθειών, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι είναι πρόβλημα.
Και δεν είναι μόνο οι γονείς τοξικοί, αλλά και οι σύντροφοι, ακόμη κι οι φίλοι πολλές φορές. Ποια είναι όμως, εκείνα στοιχεία που χαρακτηρίζουν έναν τοξικό γονιό, εν προκειμένω;
1. Περιμένουν από τα παιδιά τους να συμφωνούν σε όλα μαζί τους
Ορισμένα παιδιά μεγαλώνουν με γονείς που δεν τους επιτρέπουν να εκφράζουν τις σκέψεις ή τις απόψεις τους. Εάν διαφωνείς με έναν τέτοιον γονιό, μπορεί να σε κατηγορήσει ως ξεροκέφαλο, επαναστάτη, ανόητο και άλλα τέτοια «όμορφα». Ένας γονιός μπορεί να ισχυριστεί, ότι ένα παιδί που δεν πιστεύει ακριβώς αυτό που πιστεύει ο ίδιος, θα καταλήξει με μία σοβαρή τιμωρία. Αυτοί οι γοενίς δεν ανέχονται ερωτήσεις από τα παιδιά τους, επειδή ρωτώντας ακόμη και μία απλή ερώτηση θα σημαίνει, ότι τα αυτά δεν πιστεύουν ό,τι τους λένε οι γονείς τους.
2. Δεν αντιλαμβάνονται τα παιδιά τους ως αυτόνομα άτομα
Για πολλούς τοξικούς γονείς τα παιδιά είναι η προέκτασή τους, και κάτι λίγο παραπάνω. Τρέμουν την ημέρα που εκείνα θα προσπαθήσουν να γίνουν περισσότερο αυτόνομα και περνούν χρόνια προσπαθώντας να τους αποτρέψουν από το να εκφράζουν πλήρως σκέψεις και συναισθήματα, ως μοναδικά άτομα.
3. Δεν πιστεύουν στην ιδιωτικότητα των παιδιών τους
Ειδικότερα, όταν ένα παιδί μεγαλώνει, μερικοί γονείς δυσκολεύονται να τους δώσουν χώρο. Διαβάζουν στα κρυφά τα ημερολόγιά τους ή τους ψάχνουν τις τσάντες, κοιτούν σημειώματά τους. Παιδιά που θέλο τις πόρτες τους ή να μείνουν λίγο μόνα τους, μπορεί να τα κοιτάξουν με καχυποψία. Αυτοί οι γονείς συχνά κατακρίνουν και απορρίπτουν οποιαδήποτε επιθυμία του παιδιού για ιδιωτικότητα, λέγοντας ότι είναι το σπίτι τους και αυτοί βάζουν τους κανόνες. Τα παιδιά -λένε- δεν χρειάζονται ιδιωτική ζωή.
4. Ασκούν πειθαρχεία με θυμό και φόβο
Οποιαδήποτε στιγμή ένας γονιός πειθαρχεί το παιδί του, έχει την προσδοκία ότι το κάνει από αγάπη. Σκοπός είναι να πειθαρχήσεις το παιδί σου διδάσκοντάς το πώς να πορεύεται στον κόσμο με υπευθυνότητα. Όμως, πολλοί τοξικοί γονείς το χάνουν. Αντ’ αυτού καταλήγουν να πειθαρχούν τα παιδιά τους με θυμό, απογοήτευση, ακόμη και φόβο, όταν εκείνα δεν συμπεριφέρονται σωστά. Φωνές, ξύλο και ρεζίλεμα μπροστά σε άλλους ένας τοξικός γονιός βάζει την ταμπέλα «πειθαρχία».
5. Θέλουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν τα βήματά τους ή να κάνουν όσα δεν έκαναν οι ίδιοι
Πολλοί γονείς θέλουν να δώσουν το καλύτερο για τα παιδιά τους και αυτό δεν είναι πάντα κακό ή τοξικό. Το πράγμα γίνεται προβληματικό, όταν οι γονείς δεν ξέρουν πώς να δημιουργήσουν όρια και να αναγνωρίσουν, ότι τα παιδιά τους είναι αυτόνομοι, διαφορετικοί άνθρωποι από τους ίδιους.
Οι τοξικοί γονείς συχνά περιμένουν από τα παιδιά τους να εκπληρώσουν τα δικά τους απραγματοποίητα όνειρα ή να κάνουν επιλογές που θα κάνουν χαρούμενους τους ίδιους και όχι αυτά, χωρίς να τους νοιάζει ιδιαίτερα, αν αυτό είναι που πραγματικά θέλουν τα παιδιά τουυς.
Πολλές φορές τα ωθούν να επιλέξουν καριέρες που ονειρεύονταν εκείνοι, να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά όχι για τα ίδια, αλλά για να νιώσουν αυτοί καλά ως γονείς ή παππούδες. Αυτοί οι τοξικοί γονείς λένε ότι τα παιδιά τους τους χρωστούν τη ζωή τους επειδή εκείνοι έκαναν θυσίες για αυτά. Είναι απλά μία χειραγώγηση και τίποτα άλλο.
6. Νιώθουν άβολα, όταν τα παιδιά τους είναι χαρούμενα
Οι περισσότεροι άνθρωποι λένε ότι θέλουν το καλύτερο για τα παιδιά τους, ξέρουμε ότι δεν είναι πάντα αλήθεια.. Οι τοξικοί γονείς δεν νιώθουν καλά, όταν τα παιδιά τους είναι χαρούμενα, μέχρι που νιώθουν και ζήλεια, ενώ άλλοι εύχονταν να μην είχαν κάνει ποτέ.
Γονείς σαν αυτούς σαμποτάρουν τα παιδιά τους και δεν είναι ποτέ περήφανοι για αυτά. Πάντα θα βρουν κάτι για να τα μειώσουν.
7. Όλα γυρίζουν γύρω από εκείνους
Εάν κάτι είναι χαρακτηριστικό των τοξικών γονιών είναι αυτό: προσπαθούν να διαχωρίσουν τα συναισθήματά τους και τους εαυτούς τους από τη γονεϊκότητα. Δεν μπορούν να χειριστούν τον ρόλο τους ως ενιαίο. Η δουλειά σου είναι να δώσεις στα παιδιά σου την καλύτερη ευκαιρία να μεγαλώσουν και να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους ως υγιές ανθρώπινο ον. Οι τοξικοί γονείς μοιάζουν να σκέφτονται ότι τα παιδιά είναι εντάξει. Λένε ότι τα παιδιά δεν χρειάζονται πολλά και ότι είναι αυτάρκη, μόνο και μόνο για να κάνουν τη λεγόμενη «κωλοτούμπα» και να αρχίσουν να παραπονιούνται ότι τα παιδιά δεν τους δείχνουν την αγάπη και τον σεβασμό που οφείλουν.
8. Κρατάνε «σκορ»
Είναι αυτοί οι γονείς που θυμούνται και το παραμικρό λαθάκι που μπορεί να έχει κάνει το παιδί και πάντα βρίσκουν ευκαιρία να τους το «χτυπάνε». Αντί να διδάξουν στα παιδιά τους, ότι πρέπει να είναι ενωμένοι και ο ένας δίπλα στον άλλον, εκείνοι απλά τους δίνουν την αίσθηση ότι έχουν αυστηρά όρια και στερεύουν από καλή προαίρεση.
9. Περιμένουν το χειρότερο από τα ίδια τους τα παιδιά
Όλοι γνωρίζουν πως οι έφηβοι δεν είναι οι πιο υπεύθυνοι και σοφοί άνθρωποι. Είναι έφηβοι. Αναπτύσσονται, προσπαθούν να βρουν αυτό που τους ταιριάζει και συχνά δεν έχουν τα εργαλεία που χρειάζονται για να κάνουν σωστές επιλογές και αποφάσεις.
Οι υγιείς γονείς αναγνωρίζουν, ότι τα εφηβικά χρόνια μπορεί να είναι δύσκολα και προσπαθούν να κρατήσουν τις ισορροπίες. Οι τοξικοί γονείς είναι διαφορετικοί. Τείνουν να περιμένουν τα χειρότερα από τα παιδιά τους. Το όλο πρόβλημα είναι ότι συμπεριφέρονται αντιστοίχως άσχημα σε εκείνα.
10. Δεν παίρνουν καμία ευθύνη και δεν ζητούν συγγνώμη
Μερικοί γονείς δεν ζητούν ποτέ συγγνώμη από τα παιδιά τους, όταν κάνουν λάθη και αρνούνται να πιστέψουν ότι τα παιδιά τους δικαιούνται να ακούσουν συγγνώμη. Γονείς αυτού του είδους έχουν μία τοξική συνειδητοποίηση της γονεϊκότητας με την στοιχειωμένη άποψη, ότι οι γονείς έχουν πάντα και σε όλα δίκιο. Και φυσικά, περιττό να αναφέρουμε, ότι ποτέ μα ποτέ δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη, όταν κάνουν λάθη και ρίχνουν το φταίξιμο σε εξωτερικές δυνάμεις. Δεν φταίνε ποτέ αυτοί, αλλά η κακιά ώρα, το «μάτι», η τύχη, το σύμπαν και πάντα βλέπουν τους εαυτούς τους ως οσιομάρτυρες.