14 Αυγούστου: Μαύρη ημέρα στην ιστορία της Κύπρου – Οι τραγωδίες που τη σημάδεψαν

“Μαύρη” θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η σημερινή ημέρα για την Κύπρο, καθώς 3 τραγωδίες σημάδεψαν την ιστορία της.

Ενώ όλος ο ορθόδοξος κόσμος γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου η Κύπρος θρηνεί. Την ελευθερία της, τους αγωνιστές της και τους αγαπημένους της.

Αττίλας 2, δολοφονίες Ισαάκ και Σολωμού, αεροπορικό δυστύχημα της Ήλιος: 3 δραματικά γεγονότα που βιώσε το νησί τα τελευταία 46 χρόνια και έχουν χαραχτεί βαθιά στις μνήμες και τις καρδιές όλων μας.

Αττίλας 2: Η δεύτερη εισβολή των Τούρκων

Η αρχή έγινε τον Αύγουστο του 1974 όταν η Τουρκία πραγματοποιεί τη δεύτερη εισβολή στην Κύπρο με το κωδικό όνομα  “Αττίλας 2” και  καταλαμβάνει το 37% του νησιού. Μετά την εισβολή της 20ης Ιουλίου που η Τουρκία είχε καταλάβει το 3% της Κύπρου και ενώ  στη Γενεύη διεξάγονταν οι συνομιλίες ανάμεσα στις εγγυήτριες δυνάμεις  Ελλάδα, Τουρκία και Μεγάλη Βρετανία, ο τουρκικός στρατός εκμεταλλευόμενος την εκεχειρία που επικρατούσε, ενίσχυσε τις δυνάμεις του στο νησί.

Και όταν οι συνομιλίες κατέληξαν σε αποτυχία τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου, ο τουρκικός στρατός προχώρησε σε δεύτερη επιχείρηση από ξηράς και αέρος, βομβαρδίζοντας  όλες τις μεγάλες πόλεις και καταφέροντας έτσι να καταλάβει τη μισή σχεδόν Κύπρο!

Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, και στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου.

Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974. Ήδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες.

Η θυσία των Τάσου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού

Ήταν 11 Αυγούστου όταν ο Τάσος Ισαάκ έπεφτε νεκρός έπειτα από άγριο ξυλοδαρμό που δέχτηκε από Τουρκους στην Πράσινη Γραμμή. Ο 24χρονος τότε, Τάσος Ισαάκ, προσπαθούσε να βοηθήσει έναν φίλο του, για να διαφύγουν μαζί από τη νεκρή ζώνη και τους Τούρκους διαδηλωτές.

Το χρονικό της δολοφονίας του

Στις 2 Αυγούστου 1996, περίπου 200 μοτοσυκλετιστές από 12 ευρωπαϊκές χώρες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Κυπριακής Ομοσπονδίας Μοτοσυκλετιστών και οργάνωσαν μοτοπορεία από το Βερολίνο (τελευταία διηρημένη πόλη της Ευρώπης, εξαιρουμένης της Λευκωσίας) ως την κατεχόμενη Κερύνεια, με αφορμή την 22η επέτειο από την τουρκική εισβολή στη μεγαλόνησο.

Στις 10 Αυγούστου έφτασαν στην Κύπρο κι ενώθηκαν με τους ντόπιους συναδέλφους τους. Κατόπιν, όμως, διεθνών και εσωτερικών πιέσεων, η Κυπριακή Ομοσπονδία Μοτοσυκλετιστών ακύρωσε το σκέλος της διαμαρτυρίας εντός της Κύπρου και διοργάνωσε την κεντρική της εκδήλωση στο Μακάριο Στάδιο το πρωί της Κυριακής 11 Αυγούστου.

Η απόφαση αυτή δεν απέτρεψε τη δημιουργία επεισοδίων στη «νεκρή ζώνη» της Δερύνειας, κατά τη διάρκεια των οποίων βρίσκει τραγικό θάνατο ο 24χρονος, Ελληνοκύπριος και τραυματίζονται πολλοί άλλοι.

Η τραγική στιγμή απαθανατίζεται στις φωτογραφικές κάμερες με τις εικόνες να κάνουν τον γύρο του κόσμου και να προκαλούν αποτροπιασμό.

Έναν μήνα μετά η γυναίκα του Τάσου Ισάακ θα φέρει στον κόσμο το πρώτο τους παιδι, την Αναστασία.

Η δεύτερη εν ψυχρώ δολοφονία

Η αυλαία του δράματος, δυστυχώς, δεν έπεσε εκείνη την ημέρα αλλά 4 μέρες αργότερα, στις 14 Αυγούστου του 1996 με την εν ψυχρώ δολοφονία του 26χρονου Σολωμού Σολωμού, στην ίδια περιοχή.

Την ημέρα εκείνη, κατά τη διάρκεια της κηδείας του Τάσου Ισαάκ, δημιουργούνται νέα επεισόδια. Μια ομάδα διαδηλωτών, κατευθύνθηκε προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να αφήσει μερικά στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της δολοφονίας.

Εκεί έκαναν την εμφάνιση τους και πάλι οι Γκρίζοι Λύκοι και σύντομα η σκηνή μετατράπηκε σε πεδίο μάχης.

Ο Σολωμός Σολωμού, ξέφυγε από τον κλοιό των κυονόκρανων, πέρασε στη νεκρή ζώνη, και παρά τις προτροπές άλλων Ε/κ, επιχείρησε να ανέβει σε έναν ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία. Λίγα δευτερόλεπτα μετά, δέχθηκε σφαίρα στο λαιμό, ενώ την ίδια ώρα οι κατοχικές δυνάμεις άνοιξαν πυρ εναντίον των διαδηλωτών.

Οι δολοφονίες των δύο νέων συγκλονίζουν Κύπρο και Ελλάδα και φέρνουν ξανά στο προσκήνιο το κυπριακό.

Στις 24 Ιουνίου 2008 το ευρωπαϊκό δικαστήριο βρήκε ένοχη την Τουρκία για την δολοφονία των Σολωμού και Ισαάκ. Σύμφωνα με το δικαστήριο, η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για την παραβίαση του άρθρου 2 της ευρωπαϊκής συνθήκης για τα ανθρώπινα δικαιώματα γιατί δεν έγινε καμία έρευνα για να βρεθούν οι υπαίτιοι για τον θάνατο του.

Η αεροπορική τραγωδία της Ήλιος

Ήταν μεσημέρι της 14 Αυγούστου του 2005, όταν η ροή των τηλεοπτικών προγραμμάτων διακόπηκε για να μεταδοθεί μια έκτακτη είδηση που θα σημάδευε για πάντα την Κύπρο και τις κυπριακές αερογραμμές.

Συντρίβεται στο Γραμματικό Αττικής το Boeing 737 της Helios, οδηγώντας στον θάνατο και τους 121 επιβαίνοντες σε αυτό.

Το ταξίδι του θανάτου

Το μοιραίο αεροσκάφος ξεκίνησε από τη Λάρνακα με προορισμό την Πράγα, με προγραμματισμένη ενδιάμεση στάση στο Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στην Αθήνα. Η αναχώρηση έγινε στις 09:07 από τη Λάρνακα.

Στις 10:37 το αεροπλάνο εισήλθε στο FIR Αθηνών, αλλά δεν μπόρεσε να έρθει σε επαφή με τον πύργο ελέγχου. Αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει επαφή με το αεροπλάνο, ενεργοποιήθηκε η διαδικασία σύμφωνα με το σχέδιο για ανάλογες περιπτώσεις και διατάχθηκε από τον Α-ΓΕΕΘΑ να απογειωθούν αεροσκάφη για να εντοπίσουν το αεροπλάνο.

Έτσι, στις 11:05 απογειώθηκαν από τη Νέα Αγχίαλο δύο μαχητικά F-16, τα οποία ήρθαν σε οπτική επαφή με το αεροπλάνο στις 11:18 και διαπίστωσαν ότι ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους ήταν αναίσθητος, ο κυβερνήτης δεν ήταν στη θέση του και είχε ενεργοποιηθεί το σύστημα παροχής οξυγόνου με μάσκες.

Το αεροπλάνο μέχρι εκείνη τη στιγμή πετούσε με τον αυτόματο πιλότο. Κατευθυνόμενο προς Εύβοια σε κάποια στιγμή έστριψε νότια και στις 11:41 οι πιλότοι των μαχητικών είδαν τον αεροσυνοδό Ανδρέα Προδρόμου, που είχε πτυχίο πιλότου, να προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο του αεροπλάνου. Μετά από λίγο τα καύσιμα του αεροπλάνου τελείωσαν, σταμάτησε ο αριστερός (11:50) και ο δεξιός κινητήρας (12:00) και στις 12:05 συνετρίβη στην ορεινή περιοχή του Γραμματικού, στη βόρεια Αττική.

Στο μοιραίο αεροπλάνο επέβαιναν 115 επιβάτες και 6μελές πλήρωμα. Οι 103 ήταν Κύπριοι και οι 12 Έλληνες υπήκοοι. Από το σημείο συντριβής ανασύρθηκαν 118 πτώματα, στο μεγαλύτερο μέρος τους απανθρακωμένα από την πυρκαγιά που ξέσπασε μετά τη συντριβή.